kwasica ketonowa
Kwasica ketonowa jest zaburzeniem gospodarki kwasowo – zasadowej organizmu o pH krwi poniżej 7,35 z powodu nagłego niedoboru insuliny w organizmie. Insulina to hormon produkowany przez trzustkę którego zadaniem jest normalizacja stężenia glukozy we krwi. W razie nagłego niedoboru insuliny, poziom glukozy we krwi wzrasta powyżej normy. Glukoza krąży we krwi, lecz nie może być przejęta przez komórki. Doprowadza to do niekorzystnych przemian białek i tłuszczów. Powstaje sytuacja gdzie, energia potrzebna komórce dostarczana jest na wskutek spalania tłuszczy zamiast reakcji glukozy. W konsekwencji występują odwodnienie oraz zaburzenia elektrolitowe. Prowadzi to do produkcji ketonów (ciała ketonowe) wywołujących kwasicę metaboliczną.
Nieleczona kwasica ketonowa może doprowadzić do śpiączki i jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Niekiedy pod wpływem glukagonu rozpad tłuszczów następuje przy hipoglikemii (niski poziom glukozy), co powoduje aceton głodowy. Nie jest niebezpieczny w przeciwieństwie do hipoglikemii.
Należy do groźnych powikłań cukrzycy, lub może być pierwszym symptomem dotychczas niezdiagnowanej cukrzycy typu 1. Wówczas poza zmianą w pH krwi można stwierdzić obecność tzw. ciał ketonowych w moczu.
Przyczyny kwasicy ketonowej:
– insulinooporność
– cukrzyca
– głód, niedożywienie, biegunki, wymioty, odwodnienie
– nadmiar alkoholu
Czynniki wywołujące:
– zakażenia bakteryjne dróg moczowych
– osteomyelitis
– zakażenia dróg oddechowych
– zakażenia wirusowe
– choroby układu krążenia (zawał serca, udar mózgu)
– ciąża
– zapalenie trzustki
– leki osłabiające wydzielanie insuliny (tiazydy, sulfonamidy, steroidy, acetazolamid)
– źle dobrana insulinoterapia i/lub doustne środki przeciwcukrzycowe
– nadmiar hormonów: glukagonu, katecholamin, kortyzolu, hormonów tarczycy
Objawy:
– brak łaknienia, nudności, wymioty, bóle brzucha
– zapach acetonu z ust (zapach jabłek)
– odwodnienie
– suchość błon śluzowych i języka
– sucha skóra
– osłabienie, senność, utrata przytomności
– zaburzenia świadomości
– zaczerwienienie policzków – „rumieniec” kwasiczy
– wysypka na ciele – „rush” kwasiczy
– bóle klatki piersiowej
Badania:
– badanie moczu – przebarwienie odczynnika w ciągu 15 sekund (skala od – do ++++)
– poziom glukozy we krwi
– glikozuria i ketonuria
– kwasica metaboliczna – pH krwi tętniczej <7,25
– luka anionowa od 10 do >12 mEq/l
– zaburzenia elektrolitowe: hipokaliemia, hiponatremia, hipofosfatemia,
– zwiększenie hematokrytu
Leczenie kwasicy ketonowej poprzez równowagę kwasowo – zasadową i normalizacji stężenia glukozy we krwii odbywa się na oddziale szpitalnym. Do podstawowych form terapii należy:
1. Insulinoterapia – ciągły dożylny wlew insuliny krótko działającej poprzez pompę infuzyjną, celem obniżenia poziomu glukozy we krwi (hiperglikemia).
2. Unormowanie zaburzeń kwasowo – zasadowych poprzez podawanie dożylne 8,4% roztworu dwuwęglanu sodu rozcieńczonego płynami hipotonicznymi.
3. Wyrównanie niedoborów wodno – elektrolitowych poprzez przetoczenie 5,5 – 6,5 l specjalnych płynów
4. Leczenie przyczyny wywołującej
5. Leczenie powikłań: wstrząsu, niewydolności nerek, DIC
data-matched-content-rows-num=”3″ data-matched-content-columns-num=”3″