Cukrzyca w Ramadanie – wytyczne IDF – DAR dla diabetyków
Post w trakcie Ramadanu (9. miesiąc w kalendarzu muzułmańskim) jest jednym z pięciu filarów Islamu. Diabetycy, przestrzegający pewnych zasad żywienia i dostosowania terapii cukrzycy, mogą w nim uczestniczyć. Podczas postu, oprócz jedzenia, picia, palenia, wstrzymania się od konfliktów, zabronione jest także stosowanie doustnych i wstrzykiwanych leków. Zakaz obowiązuje między wschodem a zachodem słońca.
Większość muzułmanów chorych na cukrzycę odczuwa potrzebę postu, dlatego Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna (IDF) i Międzynarodowy Związek Cukrzycy i Ramadanu (DAR) w kwietniu 2016 wspólnie stworzyły obszerne wytyczne i wzorzec postępowania dla diabetyka podczas postu w Ramadanie.
Dodatkowo praktyczne wskazówki IDF-DAR skierowane są do pracowników służby zdrowia zajmujących się diabetykami. Informacje i zalecenia zawarte w dokumencie pomogą osobom z cukrzycą na czczo podczas Ramadanu, w celu minimalizacji ryzyka powikłań (hipoglikemia, odwodnienie, kwasica ketonowa).
Zalecenia IDF-DAR dla diabetyków podczas Ramadanu
Zgodnie z wytycznymi IDF – DAR należy:
- pić dużo przed wschodem słońca
- przerwać post, gdy poziom cukru spada poniżej 70 mg/dl lub wzrasta powyżej 300 mg/dl, z występowaniem objawów hipoglikemii i hiperglikemii
- jeśli wystąpią objawy hipoglikemii lub hiperglikemii, należy wykonać badanie stężenia glukozy we krwi
Pacjenci z cukrzycą typ 1 również mogą uczestniczyć w poście, ale tu jest bardziej rygorystycznie, jeśli chodzi o pozwolenie. Wykluczani powinni być chorzy z częstą hipoglikemią, zaburzeniem peroksydacji, źle kontrolowaną cukrzycą, niestabilną cukrzycą, oraz ci, którzy nie chcą lub nie są w stanie zmierzyć stężenia cukru we krwi zgodnie z zaleceniami. Zgodnie z wytycznymi pacjenci z cukrzycą typ 1, którzy mają zgodę na uczestnictwo w poście, mogą i muszą regularnie kontrolować poziom cukru we krwi w trakcie jego trwania.
Kontrola poziomu glukozy we krwi powinna być wykonywana przed i po zachodzie słońca, rano, w południe, po południu, przed jedzeniem po zachodzie słońca i 2 godziny po jedzeniu po zachodzie słońca. Należy pamiętać, że w zależności od pory roku i położenia geograficznego (na przykład w krajach skandynawskich UE) post może trwać nawet do 20 godzin.
W dokumencie znajdują się również wytyczne, jak korygować dawki insulin. Insulinę bazową lub długodziałającą zmniejsza się nawet do 30% – 40%. Przygotowania i korekty powinny być przeprowadzone wraz z wyspecjalizowanym personelem diabetologicznym.
Oczywiście istnieje możliwość przerwania religijnego obowiązku postu w czasie Ramadanu, jeśli nastąpi np. poważne zagrożenie zdrowia lub ciąża. W takich sytuacjach Islam pozwala wierzącemu zamiast pościć, nakarmić ubogiego. Jeśli jest to niemożliwe, można przekazać wówczas na ten cel datek za każdy dzień (np. w Niemczech jest to około 7 € za dzień). Obowiązkiem wierzącego jest upewnienie się, że pieniądze idą na ten cel. W sytuacji choroby lub nagłej podróży możliwe jest również „przesunięcie” postu. Wybiera się wtedy 30 dowolnych dni w ciągu roku.