Gluten – rozwój cukrzycy typu 1

Gluten, białko występujące w pszenicy, życie i jęczmieniu, jest głównie obecny w pieczywie, kaszach oraz makaronach, ale dzięki nowoczesnym technologiom spożywczym można go znaleźć także w wielu innych produktach. Dla większości osób gluten nie stanowi problemu, jednak w ostatnich latach rośnie liczba osób z nietolerancją tego składnika, w szczególności gliadyny, jednej z jego frakcji.

Ostatnie badania przeprowadzone przez Norweski Instytut Zdrowia Publicznego w Oslo, przedstawione na zjeździe Europejskiego Stowarzyszenia Badań nad Cukrzycą (EASD) w Barcelonie, rzucają nowe światło na zależność między spożyciem glutenu a ryzykiem zachorowania na cukrzycę typu 1. W badaniu wzięło udział prawie 90 tysięcy dzieci, które urodziły się w latach 1999–2009. Zbierano dane na temat ich diety w wieku 18 miesięcy oraz diety ich matek w czasie ciąży. Po 12,3 roku obserwacji, w 2018 roku, sprawdzono, ile z tych dzieci rozwinęło cukrzycę typu 1.

Okazało się, że wśród badanych dzieci, u których rozwój cukrzycy typu 1 zaobserwowano, występowało wyższe spożycie glutenu niż u dzieci zdrowych. Z danych wynika, że każde dodatkowe 10 g glutenu spożywanego dziennie (np. w postaci płatków śniadaniowych czy chleba) zwiększało ryzyko rozwoju cukrzycy typu 1 o 46%. To zaskakujące odkrycie sugeruje, że gluten może mieć wpływ na rozwój tej choroby, choć nie stwierdzono powiązania między spożywaniem glutenu przez matki w ciąży a zachorowalnością na cukrzycę typu 1 u dzieci.

Jednym z możliwych wyjaśnień tych wyników jest wpływ glutenu na mikroflorę jelitową. Gluten może wywoływać stan zapalny, który z kolei prowadzi do zwiększonego wchłaniania antygenów, co może wywołać reakcję autoimmunologiczną, a tym samym przyczynić się do rozwoju cukrzycy typu 1.

Chociaż wyniki badań są nadal wstępne, stanowią one ważny krok w kierunku zrozumienia, jak dieta, a zwłaszcza spożycie glutenu, może wpływać na ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1, co może mieć istotne znaczenie w profilaktyce tej choroby.