Zalecenia dietetyczne dla diabetyka – węglowodany
Z żywieniowego punktu widzenia węglowodany dzielimy na przyswajalne przez człowieka (np. skrobia, fruktoza) oraz nieprzyswajalne tj. błonnik zwany włóknem pokarmowym.
W skład błonnika wchodzą celuloza, pektyny oraz inne nietrawione przez człowieka związki mające korzystny wpływ na układ pokarmowy. Węglowodany (cukry, cukrowce, sacharydy) – zaliczane są do organicznych związków chemicznych. W ich skład wchodzą atomy węgla, wodoru i tlenu.
Ze względu na liczbę jednostek cukrowych w cząsteczce, węglowodany możemy podzielić na:
a. cukry proste – monosacharydy
b. wielocukry – polisacharydy
Na dzień dzisiejszy brak jest wystarczających dowodów badań naukowych na określenie jednej, optymalnej ilości węglowodanóww diecie chorych na cukrzycę. Przyjmuje się że, ilość węglowodanów w diecie chorego powinna stanowić około 45% całkowitej ilości energii z posiłku. Od tej zasady 45% jest pewne odstępstwo. Następuje ono w sytuacji kiedy większość naszych węglowodanów w posiłku pochodzi z produktów o niskim IG (indeks glikemiczny) z jednocześnie dużym udziale błonnika. Wówczas zaleca się wzrost udziału węglowodanów w tzw całkowitej kaloryczności diety – do 60%.
Kolejną sytuacją którą należy brać pod uwagę podczas spożywania węglowodanów jest ilość aktywności fizycznej osoby chorej na cukrzycę. Osoby o bardzo dużej i częstej aktywności fizycznej powinne spożywać wyższą dawkę (powyżej 45%) węglowodanów w diecie. Mniejszą (ok 25% – 45%) podaż kalorii pochodzących z węglowodanów zaleca się wyłącznie czasowo dla chorych o niewielkiej aktywności fizycznej wraz z współistniejącymi schorzeniami.
W diecie diabetyka głównym źródłem węglowodanów powinno stanowić pełnoziarniste produkty zbożowe o niskim indeksie glikemicznym (< 55 IG). Jednocześnie należy ograniczać do minimum spożywanie tzw węglowodanów prostych (jedno i dwu – cukrów). W/w cukry należy wykorzystywać głównie przy hipoglikemii w celu szybkiego podniesienia poziomu cukru we krwi. Osobom chorym na cukrzycę zaleca się również, ograniczenie cukrów dodanych oraz tak zwanych free sugars. Których źródłem są przede wszystkim cukier, słodycze, miód, soki i napoje owocowe.
Jeśli chodzi o substancje słodzące (słodziki) to powinne być stosowane w dawkach zalecanych przez producenta na etykietach produktów.
Do innych składników diety węglowodanowej zalicza się fruktozę i błonnik pokarmowy. Dawka dzienna fruktozy nie powinna być większa niż 50 g. Nie zaleca się stosowania jej jako zamiennik cukru.
Zapotrzebowanie na błonnik pokarmowy powinno wynosić ok 25 g lub jeśli liczymy kalorie to 15 g/1000 kcal diety. Zaleca się spożywanie błonnika pokarmowego w porcjach pełnoziarnistych produktów zbożowych oraz warzyw bogatych w błonnik. W sytuacji kiedy nie możemy lub, nie chcemy spożywać błonnik pokarmowy w postaci naturalnej należy wprowadzić suplementy błonnika (rozpuszczalnych w wodzie).
Na podstawie Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2018, wydawnictwo Viamedica
data-matched-content-rows-num=”3″ data-matched-content-columns-num=”3″