Morwa biała w cukrzycy typu 2

Morwa biała (Morus alba L.) – wywodzi się z rejonu Chin, Japonii oraz Indii. Wraz z gąsienicami jedwabnika dotarła do Europy jeszcze w czasach średniowiecznych. Teraz uprawiana również w innych krajach Azji oraz Ameryce. W Polsce głównie natrafimy na morwę białą, zaś w Azji częściej morwę czerwoną (Morus rubra) i czarną (Morus nigra).

Owoc morwy białej podobny jest do maliny. Barwa: biała, różowa, czerwona i czarna. W Polsce mylona często z morwą czarną ze względu na jej fioletowo-czarny kolor. Zbiór odbywa się pod koniec lipca.

Wartość odżywcza (100 g owocu):

• 43 kcal
• ok. 1,7 g błonnika
• 36,4 mg witaminy C
• 1,85 mg żelaza

Zalety lecznicze odkryto dopiero w XX wieku. Laureat Nagrody Nobla Leland H. Hartwell w swoich badaniach wykazał zalety morwy białej w wspomaganiu leczenia wielu chorób, w tym cukrzycy. Ekstrakt z liści morwy białej wpływa na gospodarkę węglowodanową.

Pierwsze doświadczenia prowadzone były na szczurach z cukrzycą typu 2. Pokazały, że po 5 tygodniach stosowania ekstraktu z morwy poziom glukozy uległ obniżeniu. W badaniu na zdrowych osobach, którym zaaplikowano doustnie sproszkowane liście morwy (0,8 g i 1,2 g), zaobserwowano konkretne obniżenie stężenia glukozy we krwi. Jednocześnie zauważono hamowanie wydzielania insuliny po posiłku.

W 2007 roku opublikowano w magazynie „Diabetes Care” badanie, gdzie uczestnikom podawano losowo 1 g wyciągu z morwy białej lub placebo wraz z 75 g rozpuszczonej w wodzie sacharozy. Pomiar poziomu glukozy badano po dwóch godzinach, a u chorych na cukrzycę typu 2 dodatkowo w trzeciej i czwartej godzinie. Wyniki wykazały, że wyciąg z morwy białej istotnie statystycznie wpływa na obniżenie stężenia glukozy we krwi w porównaniu z grupą placebo. Odpowiedzialny za ten efekt jest alkaloid, który jest silnym inhibitorem enzymów odpowiedzialnych za rozkład skrobi.

Kim i wsp. w 2012 r. opublikowali badanie, w którym brało udział 94 pacjentów z tzw. nietolerancją glukozy lub łagodną postacią cukrzycy typu 2. Losowo wybranej grupie kontrolnej podano placebo, zaś grupie badanej – mieszaninę wodnego ekstraktu morwy białej, wodnego ekstraktu z liści banana i korzenia żeńszenia w proporcjach 1:1:1.

W grupie badanej wykazano istotne obniżenie stężenia markerów stanu zapalnego oraz utlenionych LDL. Nie stwierdzono natomiast poprawy w poziomie glukozy na czczo, ilości podawanej insuliny oraz wskaźnika insulinooporności (HOMA-IR).

W marcu 2016 roku ukazała się analiza 13 badań, która wykazała, że ekstrakt z morwy białej wpływa korzystnie na obniżanie poposiłkowego stężenia glukozy we krwi (w 30., 60. i 90. minucie). Nie odnotowano jednak zmian w takich parametrach jak:

• stężenie glukozy na czczo,
• wartość hemoglobiny glikowanej,
• wskaźnik HOMA-IR,
• stężenie lipidów (cholesterol całkowity, LDL, HDL, triglicerydy).

Po zapoznaniu się z powyższymi badaniami można stwierdzić, że ekstrakt z morwy białej może być wykorzystany jako element wspomagający kontrolę glikemii i gospodarkę węglowodanową u chorych na cukrzycę typu 2.

UWAGA

Zastosowanie ziół w leczeniu i kontrolowaniu cukrzycy ma wielowiekową tradycję i doświadczenie. Należy jednak pamiętać, że jest to działanie tylko wspomagające. W żadnym wypadku nie może zastąpić insuliny lub doustnych leków przeciwcukrzycowych zapisanych przez lekarza diabetologa.