Cukromocz – glukozuria nerkowa

Glukozuria nerkowa to zaburzenie polegające na nieprawidłowym wchłanianiu zwrotnym glukozy w cewkach nerkowych. Skutkuje to obecnością glukozy w moczu (cukromocz) przy prawidłowym stężeniu glukozy we krwi. Odróżnia się ją od glukozurii spowodowanej cukrzycą, gdzie podwyższony poziom glukozy we krwi przekracza zdolności nerek do jej zatrzymywania.

Przyczyny glukozurii nerkowej

Główną przyczyną glukozurii nerkowej jest wrodzony lub nabyty defekt funkcji cewek nerkowych, odpowiedzialnych za wchłanianie glukozy z powrotem do krwi. Nie jest ona spowodowana przekroczeniem poziomu cukru w osoczu, jak ma to miejsce w cukrzycy. W glukozurii nerkowej poziom glukozy we krwi jest zazwyczaj prawidłowy.

Próg nerkowy

Pojęcie progu nerkowego odnosi się do stężenia glukozy we krwi, powyżej którego zaczyna się ona pojawiać w moczu. U zdrowej osoby próg ten wynosi zazwyczaj 160-180 mg/dl. Oznacza to, że dopiero przy takim stężeniu glukozy we krwi nerki przestają ją w pełni wchłaniać i zaczyna być wydalana z moczem. W glukozurii nerkowej próg ten jest obniżony, co powoduje, że glukoza pojawia się w moczu nawet przy prawidłowym stężeniu glukozy we krwi.

• Kobiety w ciąży: U kobiet w ciąży próg nerkowy może być fizjologicznie obniżony, co może prowadzić do przejściowej glukozurii, nie będącej objawem choroby.
• Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa): W zaawansowanej cukrzycowej chorobie nerek próg nerkowy może ulec zmianie, jednak niekoniecznie wzrasta do 300 mg/dl. Zmiany te są złożone i zależą od stopnia uszkodzenia nerek. Stwierdzenie, że próg nerkowy zawsze wynosi 300 mg/dl w nefropatii cukrzycowej jest uproszczeniem.

Rodzaje glukozurii nerkowej

Podział glukozurii nerkowej na typy A, B i C, związany z mechanizmami zaburzeń resorpcji glukozy, jest stosowany w literaturze naukowej, ale rzadko ma znaczenie kliniczne. Ważniejsze jest rozróżnienie glukozurii nerkowej od glukozurii w przebiegu cukrzycy.

• Glukozuria w przebiegu cukrzycy: Jest spowodowana wysokim poziomem glukozy we krwi, przekraczającym próg nerkowy.
• Glukozuria w przebiegu dysfunkcji kanalików nerkowych (np. zespół Fanconiego): Jest związana z ogólnym zaburzeniem funkcji kanalików nerkowych, w tym upośledzeniem wchłaniania glukozy.

Leczenie glukozurii nerkowej

Glukozuria nerkowa zazwyczaj nie wymaga leczenia, o ile nie towarzyszą jej inne objawy chorób nerek. Nie prowadzi ona sama w sobie do niewydolności nerek.

Melituria

Melituria to ogólne określenie stanu, w którym w moczu znajdują się cukry. Glukozuria jest szczególnym przypadkiem meliturii, gdzie cukrem obecnym w moczu jest glukoza. Inne rodzaje meliturii, związane z obecnością innych cukrów w moczu, to m.in.:

• Galaktozuria: Obecność galaktozy.
• Laktozuria: Obecność laktozy.
• Fruktozuria: Obecność fruktozy.
• Pentozuria: Obecność pentoz (np. ksylozy, rybozy).